– Muzeum Historyczne realizuje misję związaną z historią zamku, wzgórza zamkowego i Sanoka – podkreśla Jarosław Serafin, dyrektor MH. – Pragniemy prezentować historię w formie najbardziej namacalnej, a tu mamy niepowtarzalny, nie tylko w skali regionu, pretekst w postaci źródła ikonograficznego. Zamek, który obecnie jest siedzibą muzeum, przez całe stulecia odgrywał fundamentalną rolę pod kątem administracyjnym, sądowniczym i ekonomicznych w Ziemi Sanockiej, a postaciami centralnymi w historii dziejów regionalnych byli starostowie, którzy pełnili rolę gospodarzy zamku, odpowiadając za politykę w wymiarze regionalnym. Chcemy więc wprowadzić do wnętrz zamkowych postać Sebastiana Lubomirskiego, tym bardziej, że jest to postać znacząca, która poniekąd dała początek jednemu z najpotężniejszych rodów w dziejach Rzeczpospolitej.
Starosta ze smykałką do gromadzenia majątku
Sebastian Lubomirski, herbu Szreniawa, powołany został na stanowisko starosty sanockiego przez króla Zygmunta Augusta w połowie XVI w. Sprawował tę funkcję od 1553 do 1558 roku. Zmarł 18 kwietnia 1558 r. w Sanoku i pochowany został w tutejszym kościele parafialnym.
– Jego kariera nie była wybitna, ale Sebastian Lubomirski miał talent do gromadzenia majątku. To jest bardzo ważne, gdyż majątek stanowił podstawę późniejszej kariery jego bratanka Sebastiana Lubomirskiego, który go wykorzystał do własnej kariery, nabył m.in. wykształcenie zagraniczne. Tenże Sebastian był ojcem Stanisława, prawdziwego twórcy potęgi rodu Lubomirskich – mówi dyrektor. – Powiedzenie przypisywane Czarnieckiemu „Jam nie z soli, ani z roli, jeno z tego, co mnie boli” stanowiło złośliwy prztyczek w stosunku do Lubomirskich, którzy właśnie swoją karierę finansową i urzędniczą zbudowali na żupach solnych.
Płyta epitafialna najcenniejszym renesansowym zabytkiem
Renesansowa marmurowa płyta nagrobna z płaskorzeźbą rycerską Sebastiana Lubomirskiego pierwotnie była umieszczona, wraz z nagrobkiem, w strawionym przez pożar kościele św. Michała Archanioła w Sanoku. Po przeniesieniu ulokowano ją w prawej nawie kościoła farnego pw. Przemienienia Pańskiego. Jest to najcenniejszy renesansowy zabytek w Sanoku i w całej Ziemi Sanockiej.
– To pierwszy tak realistyczny wizerunek starosty sanockiego, jaki znamy i najodleglejszy od naszych czasów, bo datowany na połowę XVI w. – dodaje dyr. Serafin.
Płyta odwzorowuje w najdrobniejszych szczegółach wygląd zbroi, jej bogatą dekorację, ale także hełm, miecz i buzdygan trzymany w prawej dłoni.
– Dzięki temu pięknemu przykładowi sztuki funeralnej, w której obowiązywał realizm, możemy odtworzyć w najdrobniejszych detalach wizerunek Sebastiana Lubomirskiego – zaznacza Jarosław Serafin.
Kuta zbroja będzie dziełem sztuki
Projekt będzie realizowany przez wybitnego płatnerza. Jak podkreśla dyr. Serafin, w skali kraju liczbę osób, które są w stanie sprostać takiemu zadaniu, można policzyć na palcach jednej ręki. Zbroja będzie kuta i wykonana całkowicie ręcznie, w zgodzie z tradycyjnymi, staropolskimi metodami. Zachowa najbardziej efektowne detale, takie jak dekoracje, repusowanie i szmelcowanie. Finalnie będzie utrzymana w ciemnych barwach.
– Będzie to najwyższej klasy rękodzieło i zbroja będzie nie tylko eksponatem historycznym, ale swego rodzaju dziełem sztuki – dodaje dyrektor.
Zbroję z całym rynsztunkiem oraz wizerunkiem starosty, będzie można oglądać pod koniec 2024 r. W ramach projektu zostanie wykonana również kopia płyty epitafijnej starosty Lubomirskiego, gdyż jest to zabytek o szczególnej wadze dla regionu. Kopia płyty posłuży również zwiedzającym jako źródło historyczne.
Projekt jest finansowany w całości z dotacji celowej z Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie.
CZYTAJ TEŻ: Krzysztof Panas, płatnerz Łańcuta. Szlifuje stal i kuje szable jak przed wiekami
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
