Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Czym są mieszkania dla seniorów i dlaczego w Polsce są prawie nieznane? Rynek senior living – sprawdź, czy ma on szansę zaistnieć w Polsce

Anna Gandecka
Anna Gandecka
Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Wideo
od 16 lat
Mieszkania dla seniorów to lokale mieszkalne projektowane z myślą o szczególnych potrzebach osób starszych. W Polsce tzw. rynek senior living dopiero zaczyna się rozwijać, jednak funkcjonuje już prężnie w innych krajach. Reaguje on na rosnące potrzeby coraz liczniejszej grupy osób starszych, które przechodzą na emeryturę i potrzebują wyspecjalizowanej opieki, wsparcia i odpowiednich warunków mieszkaniowych. Czy ma on szansę przyjąć się w Polsce?

Spis treści

Mieszkania dla seniorów – co to takiego? Poznaj rozwiązania senior living

Osoby starsze, mające mniej sił oraz większe trudności w poruszaniu się, często gorzej radzą sobie z codziennymi czynnościami. Mimo to większość polskich seniorów nie chce się przeprowadzać z dotychczas zajmowanego lokum – wg badania Polsenior 45,3 proc. emerytów deklaruje, że nie zmieni miejsca zamieszkania nawet mimo wysokich kosztów życia i rozmaitych niedogodności. Dla przykładu – aż 76,7 proc. emerytów, którzy wzięli udział w ankiecie „Faktu” podaje, że w ciągu ostatniej dekady nie remontowało mieszkania. Zarazem tylko kilka procent osób starszych posiada w domu udogodnienia takie jak uchwyty w łazience czy podłoga antypoślizgowa. Oznacza to, że polscy seniorzy na ogół żyją w domach i mieszkaniach nieprzystosowanych do swoich potrzeb.

W przypadku części osób starszych za dotkliwy należy uznać niski standard mieszkania. Około 8 proc. osób starszych żyło w mieszkaniach bez łazienki, ustępu lub bieżącej wody – czytamy w raporcie GUS.

seniorzy w mieszkaniu
Na mieszkania dla seniorów popyt w Polsce jest niski, gdyż na ogół mieszkają oni z rodziną albo we własnych nieruchomościach. 123RF/Drazen Zigic

Powoli w naszym kraju zaczynają się jednak pojawiać oferty mieszkaniowe skierowane konkretnie do osób starszych. To tzw. rynek senior living, znany m.in. w Stanach Zjednoczonych, Europie Zachodniej i krajach skandynawskich. Chodzi o rozwiązania dla seniorów, którzy są samodzielni (nie wymagają całodobowej opieki), ale chętnie skorzystaliby ze wsparcia w radzeniu sobie z codziennością.

– Tworzone są z myślą o osobach starszych, które nie wymagają stałej opieki zdrowotnej, a bardziej asysty, możliwości współdzielenia dnia codziennego z innymi i życia w społeczności. Takie obiekty oferują sale do rehabilitacji, sale sportowe, wspólne zajęcia, dostęp do ogrodu czy doraźną pomoc pielęgniarki. Często oferowane są również usługi dodatkowe, takie jak robienie zakupów czy wyprowadzanie psa – wyjaśnia Michał Witkowski, dyrektor linii Living Services w Dziale Corporate Finance & Living Services | CEE w Colliers.

Chodzi więc o coś pośredniego pomiędzy pełną samodzielnością bez profesjonalnego wsparcia a pobytem w domu opieki, gdzie wsparcie jest udzielane przez całą dobę. Na jakie udogodnienia i atrakcje może tam liczyć senior? Przykładem może być oferta z Wrocławia:

Nasze mieszkania dla Seniorów w Rezydencji Na Dyrekcyjnej to połączenie komfortu i bezpieczeństwa – pokoje z łazienką i aneksem kuchennym bez barier architektonicznych oraz możliwość skorzystania z pomocy medycznej w nagłych sytuacjach (...) – czytamy na stronie Grupy Orpea, oferującej m.in. usługi z zakresu assisted living. – Jednak najważniejszy jest bogaty program rozrywkowy, wydarzenia kulturalno-artystyczne oraz szeroka oferta zajęć aktywizujących – od treningów pamięci, poprzez zajęcia sportowe i kluby zainteresowań.

Kupuj artykuły do sprzątania taniej

Materiały promocyjne partnera

Rynek senior living rośnie, bo przybywa w Polsce osób starszych

Jak pokazał ubiegłoroczny Narodowy Spis Powszechny, w ciągu ostatniej dekady z 16,9 proc. do 21,8 proc. wzrósł odsetek osób w wieku poprodukcyjnym (po 60/65 roku życia zależnie od płci). Oznacza to, że seniorzy stanowią coraz większą część naszego społeczeństwa. Szacuje się, że do 2025 r. już co trzeci Polak będzie osobą po 65. r.ż.

To właśnie w odpowiedzi na te przemiany społeczne (i związane z nimi potencjalne zyski) wkracza do Polski zjawisko senior livingu. Ma ono kilka głównych przejawów:

  • inwestorzy stawiający budynki mieszkalne coraz częściej walczą o uzyskanie certyfikatu „Obiekt bez barier”, oznaczającego, że dany budynek jest przystosowany do potrzeb osób z trudnościami w poruszaniu się, w tym seniorów;
  • powoli powiększa się oferta domów opieki, w których senior może liczyć na całodobową pomoc i wsparcie,
  • zaczynają pojawiać się pierwsze obiekty związane z senior living czy assisted living, czyli oferujące rozmaite usługi pomocy osobom starszym, ale w mniejszym zakresie niż w domach opieki.

– Inwestycje tego typu zostały już zrealizowane w Katowicach, Majdanie pod Warszawą, Wodzisławiu Śląskim i Opolu. Kolejne obiekty powstają w Koninie, Inowrocławiu, Poznaniu i Okolu koło Starogardu Gdańskiego, zaś w planach inwestorów jest również uruchomienie obiektów z zakresu assisted living w Łodzi, Wiśle Małej i kolejnego projektu w Poznaniu – wylicza ekspert Colliers.

Placówek tych na razie jest jednak niewiele, a do tego nie są one tanie (miesięczna opłata zaczyna się od ok. 4000 zł miesięcznie), więc jest to oferta skierowana raczej do zamożniejszych seniorów. A trzeba pamiętać, że jest to w Polsce grupa raczej niewielka – wg GUS około trzy czwarte osób starszych w Polsce żyje w gospodarstwach domowych, w których głównym źródłem utrzymania jest emerytura (68 proc.) lub renta (6 proc.).

Polscy seniorzy na ogół żyją we własnych mieszkaniach lub z rodziną

Czy rynek senior living rozwinie się w w naszym kraju? Wydaje się, że choć pojawiają się pierwsze tego typu inwestycje, to Polacy podchodzą do nowych rozwiązań raczej nieufnie. W naszej kulturze ceni się bowiem więzi rodzinne, a większość seniorów woli mieszkać z bliskimi lub radzić sobie samodzielnie, traktując jakąkolwiek formę profesjonalnego wsparcia (np. dom opieki) jako ostateczność.

Potwierdzają to statystyki. Jeśli chodzi o to, jak żyją polscy seniorzy, najnowsze dostępne dane pochodzą sprzed 5–10 lat. Trudno jednak zakładać, by w tym czasie zaszły jakieś radykalne zmiany, a więc wyniki badań i tak warto przytoczyć. Wg badania Polsenior większość osób starszych w Polsce mieszka w domach jednorodzinnych (82 proc.) oraz blokach (15 proc.). Jak podaje GUS, ponad jedna czwarta (28 proc.) osób starszych w Polsce żyje samotnie (prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe). Pozostałe 72 proc. seniorów żyje wspólnie z innymi, z czego połowa dzieli gospodarstwo domowe tylko z jedną osobą, najczęściej zapewne partnerem życiowym.

Jednocześnie wg badania EU-SILC w Polsce mamy najwyższy w Europie odsetek seniorów zamieszkujących z młodszymi od siebie osobami (zazwyczaj jest to zapewne rodzina). Z osobami poniżej 50. r.ż. mieszka w naszym kraju 37,4 proc. kobiet i 38,6 proc. mężczyzn mających 65 lub więcej lat. 12 proc. seniorów ma w domu dzieci w wieku szkolnym (6–18 lat), zaś 7,7 proc. dzieci młodsze (0–6 lat).

Świadczy to o przyjmowaniu starszych, często tracących sprawność seniorów pod opiekę przez inne osoby, zapewne głównie przez krewnych, do własnych mieszkań – czytamy w opracowaniu wyników badania Polsenior.

Z tych danych można wysnuć następujące wnioski:

  • około 36 proc. polskich seniorów mieszka ze swoimi dziećmi i wnukami,
  • kolejne 36 proc. żyje we dwójkę z partnerem lub partnerką,
  • 28 proc. osób starszych mieszka samotnie.

Według badania EU-SILC w 2017 r. mniej niż 1 proc. Polaków powyżej 65 r.ż. mieszkało w stacjonarnych instytucjach opiekuńczych. Tymczasem w państwach skandynawskich, Niemczech czy Belgii odsetek ten wahał się od 4 do 8 proc. Trudno się zatem spodziewać, że zainteresowanie rozwiązaniami spod szyldu senior living będzie w naszym kraju duże.

Seniorów w Polsce przebywa – to wyraźny sygnał dla rynku nieruchomości

Analizy przeprowadzone przez GUS jednoznacznie wskazują na trwały wzrost liczby seniorów w Polsce, co równocześnie przekłada się na ich rosnące znaczenie jako grupy społecznej, a także na wpływ, jaki wywierają oni na rynek nieruchomości. To z kolei generuje potrzebę konieczności wprowadzenia odpowiednich rozwiązań inwestycyjnych. Seniorzy często stają w obliczu m.in. problemu wykluczenia przestrzennego, który wynika z licznych barier architektonicznych, takich jak schody, nierówności i uszkodzenia chodników czy też np. wysokie krawężniki.

Według analizy WHO “Global age-friendly cities: A guide” elementy przestrzeni zewnętrznych i budynków przyjaznych starzeniu to w największej mierze sprzyjające środowisko (brak hałasów, zanieczyszczeń), tereny zielone, toalety publiczne, miejsca do siedzenia, dobrze utrzymane chodniki, przejścia dla pieszych, transport publiczny, łatwo dostępne usługi oraz wyposażenie budynków (podjazdy, szyny na schodach, antypoślizgowa nawierzchnia etc.)

– Niekompatybilność przestrzeni mieszkalnej z indywidualnymi potrzebami seniorów generuje problemy, nie tylko przez potęgowanie ryzyka wypadków, lecz także wywierając wpływ na zdrowie psychiczne jednostek, które stykają się z tym wyzwaniem. Przede wszystkim prowadzi to do wzrostu odczuwania izolacji społecznej, szczególnie wśród osób, które są samotne i pragną pełnej partycypacji w życiu społecznym – mówi architekt Paweł Koperski.

Źródła:

„Jakość życia osób starszych w Polsce”, GUS, 2021
Europejskie Badanie Warunków Życia Ludności (EU-SILC), 2017
Prime Time PR – Seniorzy zdominują rynek nieruchomości
Projekt badawczy Polsenior, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, 2012
Projekt badawczy Polsenior 2, Gdański Uniwersytet Medyczny, w trakcie
Wielka Ankieta o Poziomie Życia Seniorów, Fakt.pl, 2021

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Czym są mieszkania dla seniorów i dlaczego w Polsce są prawie nieznane? Rynek senior living – sprawdź, czy ma on szansę zaistnieć w Polsce - RegioDom.pl

Wróć na kwidzyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto