Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kobiet los rzucony na stos. W tych miejscach rozprawiano się z pomorskimi czarownicami [ZDJĘCIA]

Wojciech Lesner
Wojciech Lesner
Kobiet los rzucony na stos. W tych miejscach rozprawiano się z pomorskimi czarownicami
Kobiet los rzucony na stos. W tych miejscach rozprawiano się z pomorskimi czarownicami kolaż - Wojciech Lesner
Osądzone za uprawianie magii i zawiązywanie paktów z diabłem płonęły na stosach. Najczęściej były to samotne kobiety, z obszarów wiejskich, parające się zielarstwem i wróżbiarstwem. Egzekucji na czarownicach, przed wiekami, dokonywano także na Pomorzu.

Były oskarżane o sprowadzanie chorób, plag i katastrof, spółkowanie z demonami, latanie na miotłach, a nawet kanibalizm. Do największej liczby „polowań na czarownice”, czyli procesów karnych kobiet osądzonych o uprawianie czarnej magii doszło między XV a XVII wiekiem. Gdy rzekomym wiedźmom udowodniono już winę, co przychodziło sądom z niezwykła łatwością, wyprowadzano je na łyse wzgórza czy miejskie place. To tam ścinano je i palono na stosach ku uciesze lokalnej społeczności – głównie mężczyzn.

Najpierw czarownica, później kaplica

Podsłupskie Warcino słynie nie tylko z pięknego pałacu i otaczającej go zewsząd natury. Na uboczu, skryte w gąszczu lasu, wyrasta wzgórze, na którego szczyt prowadzi wąska ścieżka. To tam znajdują się ruiny kaplicy rodowej Bismarcków.

Warciński majątek trafił we władanie rodziny Żelaznego Kanclerza w 1867 roku. Sam pałac powstał ponad 200 lat wcześniej. Dziś mieści się tu jedne z niewielu w Polsce Technikum Leśne. Choć zmieniła się funkcja pałacu, nie zmieniło się w Warcinie to, co skłoniło niegdyś Żelaznego Kanclerza do zamieszkania w rezydencji – otaczająca kompleks pałacowy natura. Warcińskie lasy pełne są jednak nie tylko saren, danieli i dzików, ale też legend i tajemnic. Gdy zapuścimy się nieco głębiej, wśród stare buki i sosny okalające pobliskie trakty, dotrzemy do podnóża Czarciej Góry, gdzie znajdują się ruiny kaplicy rodowej Bismarcków.

Kanclerz Otto von Bismarck nakazał stworzenie mauzoleum dla swojej żony, która zmarła w 1894 r, choć niektóre źródła datują jego wybudowanie na 1905 r. Po śmierci Ottona ciało jego ukochanej jednak przeniesiono, by mogło spocząć u boku Żelaznego Kanclerza w niemieckim Friedrichsruh. Później, na wzgórzu pochowano kolejnych przedstawicieli rodu Bismarcków. Czarcią Górą miejsce to nazywane jest jednak nie bez powodu – to tu bowiem, przed wiekami, miejscowa ludność praktykowała obrzęd palenia czarownic. Ostatnią egzekucję przeprowadzono w Warcinie w 1765 r. na kobiecie imieniem Svanita osądzonej o uprawianie czarnej magii.

Staruszka w objęciach ognia

„Polowania na czarownice” przeprowadzano nie tylko w mniejszych miasteczkach i wsiach, gdzie zabobonne społeczeństwo święcie wierzyło w niecne działania niektórych kobiet. Wiedźmy płonęły na stosach również w największych ośrodkach miejskich - w Gdańsku za czary skazano blisko 20 osób. Najgłośniejsza egzekucja w stolicy Pomorza miała miejsce w 1659 roku, kiedy to na Targu Drzewnym spalono uznaną za czarownicę 88-letnią Annę Krüger. O uprawianie magii oskarżyli ją… sąsiedzi, według których kobieta użyła czarów, by zabić ich bydło. Ponadto, miała utrzymywać kontakt z diabłem imieniem Klaus. Do wszystkich win się przyznała – oczywiście pod wpływem okrutnych tortur. Tuż przed tym, jak strawiły ją płomienie, kat wykonujący wyrok zdobył się na akt miłosierdzia – przymocował Annie, tuż na wysokości jej serca, kilka woreczków z prochem, które pod wpływem ognia wybuchły zadając jej natychmiastową śmierć.

Przeklęła całe Pomorze

Niewątpliwie jednak, najsłynniejszą pomorską czarownicą była Sydonia von Borck – szlachcianka spod Łobza, urodzona w XVI wieku. Została ścięta, a jej ciało spalono na stosie. Na śmierć skazano ją jednak nie za konszachty z nieczystymi mocami, sprowadzenie chorób czy zabicie zwierząt – Sydonia rzuciła rzekomo klątwę na cały ród książąt pomorskich, co miało doprowadzić do rychłego upadku dynastii.

Wszystko zaczęło się od niespełnionej obietnicy. Sydonia była dwórką córki księcia pomorskiego Filipa I, Amelii. Dzięki temu poznała jego syna, księcia Ernesta Ludwika. Między młodymi narodziło się uczucie na tyle mocne, że Ernest obiecał Sydonii małżeństwo. Od miłości silniejsza była jednak polityka – korzystniejszym z perspektywy rodu Gryfitów posunięciem dla Ernesta było poślubienie Zofii Jadwigi brunszwickiej. To właśnie wtedy, gdy książę wycofał się ze swojej obietnicy, Sydonia na cały jego ród rzuciła klątwę. Samotna, zaczęła tułać się po całym Pomorzu. Na stare lata osiadła w przytułku w Marianowie. Tam zaczęła interesować się właściwościami leczniczymi roślin i toczyć rzewne rozmowy ze... zwierzętami. To zwróciło uwagę ciekawskich – postawiono jej 74 zarzuty związane z uprawianiem magii. Oskarżona, osadzona została w szczecińskim zamku Oderburg, gdzie wielokrotnie ją przesłuchiwano. Uznano ją za winną i ścięto na „kruczym kamieniu” przy Bramie Młyńskiej w Szczecinie. Jej ciało spalono na stosie, a prochy wrzucono do Odry.

Łapali, sądzili i palili

Wyroki na czarownicach wykonywano jeszcze w wielu miejscach na Pomorzu. W Tychowie i Kwasowie uśmiercono ponad dziesięć kobiet oskarżonych o zaprzedanie duszy diabłu. Stosy podpalano najczęściej na wzgórzu, przy wjeździe do Tychowa. Do samych procesów o czary miało dojść w podsławieńskich wsiach nawet 38 razy.

Czarownice palono też na Górze Wisielców leżącej przy drodze prowadzącej z Kamienia Pomorskiego do Gostynia. Tu wykonywano egzekucje na kobietach pochodzących z pobliskich wsi – Wrzosowa czy Radawki. Ostatnią spaloną na Górze Wisielców czarownicą była Petra Krügers ze Skarchowa - uśmiercono ją w 1679 roku.

Na czarownice polowano także w Koszalinie. Kobiety osądzone o czary torturowano, a gdy przyznawały się do winy, wieszano je na słynnym do dziś Drzewie Czarownic – rosło ono w koszalińskim Parku Książąt Pomorskich, kiedy to 2011 roku ostatni żywy konar połamała wichura.

W sąsiednim Słupsku czarownice miały nawet swoje własne więzienie. Mieściło się ono w baszcie stanowiącej część średniowiecznych murów miejskich. Przetrzymywano tam kobiety osądzone o czary, które po „odsiadce” prowadzono na śmierć – ścinano je, ale najczęściej palono na stosach. Ostatnią słupszczanką, którą w ten sposób stracono była Trina Papisten (w 1701 r.). Więzienie czarownic przerobiono później na magazyn i cele mieszkalne, a po wojnie zniszczony obiekt odbudowano. Teraz, w Baszcie Czarownic (bo tak się dziś zwie, przypominając o swojej dawnej funkcji) mieści się Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej, a w wierzchołek spadzistego dachu budynku wetknięto wiatrowskaz w kształcie… wiedźmy wyposażoną w miotłę i spiczasty kapelusz.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Kobiet los rzucony na stos. W tych miejscach rozprawiano się z pomorskimi czarownicami [ZDJĘCIA] - Głos Pomorza

Wróć na kwidzyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto