Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Jak ćwiczyć ciało i umysł, zdrowo się odżywiać i być pewnym siebie? Zakład Karny w Kwidzynie aktywizuje skazanych 60+

Redakcja
fot. Anna Orzechowska-Winnicka/Zakład Karny w Kwidzynie
Piętnastu seniorów z Zakładu Karnego w Kwidzynie wzięło udział w pierwszej edycji programu „Penitencjarna e-merytur@”.

Jak ćwiczyć ciało i umysł, być pewnym siebie, uwierzyć we własne „ja”, być sprawnym i samodzielnym do późnej starości czy też obsługiwać komputer, poradzić sobie w urzędach, sporządzić testament, udzielać pierwszej pomocy, znać zasady zdrowego odżywiania oraz planować jadłospis oszczędnego gospodarza - to główne tematy spotkań, które zorganizowano w ramach programu. Zdobyta wiedza i umiejętności będą zapobiegały pogłębianiu się wykluczenia społecznego seniorów, aby nie bali się wrócić do społeczeństwa, aby czuli się jeszcze potrzebni, a co najważniejsze nie powrócili już na drogę przestępczą.

Do współpracy przy prowadzeniu zajęć zaproszono eksperta od prawa, kuratorów Sądu Rejonowego w Kwidzynie, pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kwidzynie, trenera personalnego, motywatora z Fundacji Pomimo Wszystko z Grudziądza, specjalistę od ratownictwa medycznego i dietetyczkę Annę Błaszak (Dietana).

- Cieszę się ogromnie, że mogłam uczestniczyć w niezwykłym programie resocjalizacji. Moją rolą było kształtowanie umiejętności społecznych i poznawczych, by zapobiegać negatywnym skutkom izolacji skazanych odbywających kary pozbawienia wolności w ZK. To było dla mnie niezwykłe doświadczenie. Do tej pory wszystkie moje działanie skierowane były do kobiet i skupiały wokół same kobiety. Tym razem pracowałam z mężczyznami. Lubię wyzwania a to doświadczenie pokazało mi, że nie można NIGDY "oceniać książki po okładce". Dziękuję wychowawcom za zaufanie - tak udział w programie „Penitencjarna e-merytur@” ocenia Izabela Szynicka, prezes Fundacji Pomimo Wszystko w Grudziądzu, która prowadziła zajęcia w ZK Kwidzyn.

Czy w zakładzie karnym potrzebne są zajęcia dla seniorów?
Kpt. Anna Orzechowska-Winnicka: W polskich więzieniach, jak i w społeczeństwie, przybywa osób w podeszłym wieku. Społeczeństwo starzeje się, życie się wydłuża i w wiek senioralny wkraczają skazani z wieloletnimi wyrokami oraz często z karą dożywocia. Stawia to przed kadrą penitencjarną konieczność podjęcia oddziaływań uwzględniających specyfikę tej grupy wiekowej skazanych. Skazani w wieku 60+ borykają się z wieloma problemami. Problemy te dotykają sfery emocjonalnej oraz egzystencjonalnej. Skazany będzie zawsze obciążony informacją o karalności, a także w wielu przypadkach brakiem wykształcenia, przygotowania zawodowego lub doświadczenia. Skazany ma również kłopoty rodzinne, często nie ma rodziny, pozostaje w konflikcie z najbliższymi domownikami, nie ma dokąd wracać. Skazany to również osoba obciążona dolegliwościami takimi jak nałogi. Powyższe sprawia, że w świadomości byłego osadzonego pojawia się niepokój, jak wrócić do społeczeństwa i w nim normalnie funkcjonować, przestrzegać zasad współżycia społecznego. Jak pomimo wieku odnaleźć się w środowisku, jak sobie poradzić i załatwić kilka podstawowych spraw takich jak rejestracja w urzędzie, sprawy dokumentów osobistych, pomoc socjalna, pomoc postpenitencjarna, sprawy majątkowe, a wreszcie sprawy zdrowotne, rehabilitacja, odżywianie. Do tego przychodzi ważna sprawa autoprezentacji i oceny swoich możliwości. Skazani bardzo często nie potrafią samodzielnie załatwić m.in. spraw zus-owskich poruszać się po nowoczesnych urzędach, nie umieją rozwiązywać osobistych lub zawodowych problemów i w konsekwencji nie potrafią korzystać na przykład ze świadczeń otrzymywanych z pomocy społecznej. Długi okres przebywania w izolacji więziennej pozbawia skazanych umiejętności samodzielnego rozwiązywania własnych problemów (znalezienie miejsca zamieszkania, wypełnienie urzędowych formularzy). Powrót do normalnego życia na wolności jest trudny, a osoby zwalniane z zk potrzebują zachęty, wsparcia, pomocy i mobilizacji, by podjęły prawidłową próbę integracji ze społeczeństwem.

Co jest głównym celem programu „Penitencjarna e-merytur@”?
Kpt. Anna Orzechowska-Winnicka: Program Penitencjarna emerytura miał na celu m.in. nabycie przez osadzonych praktycznych umiejętności ułatwiających życie na wolności. Jego celem było również wyrobienie u osadzonych umiejętności pozytywnej autoprezentacji. Realizacja programu miała na celu podniesienie świadomości skazanych w dostępne w środowisku instytucje, umożliwiające im prowadzenie normalnego życia po opuszczeniu zakładu karnego. Umiejętności społeczne stanowią środek, który pozwala osobom pozbawionym wolności nauczyć się m.in. inicjowania, negocjowania, utrzymywania, zmieniania związków i relacji z najbliższymi osobami. Dzięki prowadzonym oddziaływaniom redukującym deficyty wychowawcze osadzeni mieli możliwość zdobycia podstawowej wiedzy na temat interakcji międzyludzkich, poznać reguły społeczne obowiązujące w danej sytuacji, nauczyć się konstruktywnego rozwiązywania problemów interpersonalnych, wyjaśniania i przewidywania zachowań innych ludzi oraz stosowania adekwatnych do danej sytuacji, odpowiednich i zgodnych z oczekiwaniami umiejętności społecznych. Skazani tzw. trzeciego wieku zrobili pierwszy krok, aby możliwości wieku 60+, których dotychczas nie dostrzegali stanowiły dla nich inspirację i motywację do podjęcia normalnego życia w społeczeństwie. Seniorzy już dopytują się o termin realizacji kolejnej edycji programu, co jest najlepszym wskaźnikiem skuteczności prowadzonych oddziaływań.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Zakład Karny w Kwidzynie. Podczas odprawy podsumowano działaność jednostki w 2017 roku

Jakie były zajęcia odbyły się w ramach programu?
Kpt. Anna Orzechowska-Winnicka: Program składał się z kilku bloków tematycznych. Jednym z nich było żywienie. Większość osób 60+ nie odżywia się stosownie do swojego wieku, wynika to często z braku wiedzy w tym zakresie i przyzwyczajeń żywieniowych, ponadto w przypadku osób przebywających w zakładach penitencjarnych istotnym elementem jest żywienie zbiorowe i brak możliwości indywidualizacji posiłków. Podczas zajęć z dietetykiem skazani zostali zapoznani z podstawową wiedzą dotyczącą zasad prawidłowego żywienia, tworzenia jadłospisu, nauczyli się na co zwracać uwagę kupując produkty spożywcze – czytanie etykiet, jak wykorzystać sezonowość produktów i wpłynąć na koszt wyżywienia. Zostało im również podkreślone, że aktywność fizyczna jest bardzo ważna (dziarski dziadek i babcia). Ponadto, uczestniczy programu wspólnie opracowali piramidę żywieniową z najpopularniejszych produktów, aby wiedzieć jak po wyjściu z więzienia tworzyć swój własny, zdrowy jadłospis, który z pewnością będzie wpływać na jakość prowadzonego życia. Osadzeni 60+ mogli, dokonać analizy sensorycznej produktów oraz zapoznać się z przykładami ich zastosowania w codziennej kuchni. Wiedza zdobyta na tych zajęciach oraz jej wykorzystanie po opuszczeniu ZK ale i w miarę możliwości w trakcie izolacji, może mieć istotny wpływ na długość cieszenia się życiem w dobrej kondycji zdrowotnej.

Kolejnym blokiem tematycznym w ramach programu była samoocena. Ludzie w podeszłym wieku tkwią w przekonaniu, że najlepsze lata życia mają już za sobą, wycofują się z różnego rodzaju aktywności a ich samoocena spada, ponadto długotrwałe pobyty w instytucjach penitencjarnych utrwalają w nich przekonanie, ze już nie potrafią inaczej żyć i nie odnajdą się w społeczeństwie otwartym, które w ich opinii dawno ich przekreśliło. Zajęcia z motywacji i podnoszenia własnej samooceny miały wskrzesić iskrę do działania, uświadomić im że na nic jeszcze nie jest za późno, że można jeszcze się realizować, że to że się zbłądziło i dzisiaj jest się tu gdzie się jest to niczego nie przekreśla, że błędy popełnione można naprawić a przynajmniej trzeba spróbować. Warsztaty dotyczące komunikacji oraz integracji, asertywności to zajęcia mające na celu nauczenie budowania wizerunku własnej osoby oraz radzenia sobie ze stresem. Blok dotyczący pomocy prawnej obejmujący swym zakresem konsultacje z prawnikiem, spotkanie z pracownikami Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz kuratorami zawodowymi z kwidzyńskiego sądu rejonowego. Blok zajęć miał przynieść słuchaczom wiedzę na temat np. emerytur i rent, prawa spadkowego, praw konsumenckich, zapoznanie z pozasądowymi metodami rozwiązywania sporów czyli podstawy mediacji, praw osoby niepełnosprawnej w zakładzie pracy chronionej, sposobów przekazania majątków za życia. Ponadto, w ramach programu przeprowadzono zajęcia komputerowe, podczas których przekazano wiedzę i umiejętności z zakresu korzystania z obsługi komputera na poziomie podstawowym. Program obejmował również kurs pierwszej pomocy przedmedycznej. Blok dotyczący udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej miał pomóc osadzonym w wieku 60 + odnaleźć się w sytuacji, kiedy będzie konieczne udzielenie pierwszej pomocy. Osadzeni uczestniczący w programie mieli umieć, a przede wszystkim nie bać się, udzielać pierwszej pomocy przedmedycznej.

Należy podkreślić, że dobór tematów zaplanowanych do realizacji programu „Penitencjarna e-merytur@” nie był przypadkowy. Był on wynikiem rozmów przeprowadzonych z osadzonymi 60+ i był odpowiedzią na ich oczekiwania i potrzeby. Osadzeni wypytywani o zajęcia, które najbardziej byłyby im potrzebne nie zawsze wprost artykułowali swoje potrzeby. Jednakże w trakcie rozmów z wychowawcami na etapie rekrutacji i planowania programu oraz w czasie jego realizacji zgłaszali zapotrzebowania dotyczące zajęć i umiejętności, które chcieliby nabyć. Wówczas tematyka zajęć była na bieżąco dostosowywana na potrzeby słuchaczy.

Jak skazani oceniają program?
Kpt. Anna Orzechowska-Winnicka: Po zakończeniu wszystkich zajęć wśród uczestników programu została przeprowadzona ankieta ewaluacyjna, której zadaniem było ustalenie czy dany projekt osiągnął zakładane cele. Podsumowując wyniki ankiety można stwierdzić że program był dobrze przygotowany i przeprowadzony. Uczestnicy programu wysoko ocenili tematykę zajęć a także przydatności wiedzy i umiejętności nabytych podczas realizacji programu. Program w dużym stopniu spełnił oczekiwania uczestników na co wskazują odpowiedzi beneficjentów i pozwolił im podnieść wiedzę i umiejętności w zakresie przekazywanej tematyki. Bardzo wysoko została oceniona jakość prowadzonych zajęć a zwłaszcza przygotowanie i profesjonalizm wykładowców. Ponad 90% badanych widzi potrzebę jego kontynuowania, a ewentualne zmiany w programie powinny dotyczyć zwiększenia ilości zajęć min. z zakresu motywacji z trenerem personalnym, obsługi komputera i pomocy prawnej. Obserwacja uczestników programu w trakcie zajęć potwierdza wyniki ankiety. Skazani na zajęciach w większości wykazywali się aktywnością, angażowali się w prowadzone działania, przygotowywali pytania do prowadzących zajęcia. Duże wrażenie na uczestnikach wywarły warsztaty z trenerem personalnym dotyczące komunikacji, integracji, asertywności, budowania wizerunku własnego „ja” oraz zarządzania emocjami. Można też zaobserwować, że skazani uczestniczący w zajęciach, częściej i chętniej zwracają się do wychowawców realizujących program i zgłaszają im swoje problemy, uwagi, spostrzeżenia i chętniej nawiązują z nimi kontakt.

Obserwuj nas na Twitterze!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kwidzyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto