8. Przegląd Filmowy Echa Katynia. Trzy filmy o Zbrodni Katyńskiej

Od 2010 roku Instytut Pamięci Narodowej corocznie w kwietniu organizuje przegląd filmowy Echa Katynia. Jest to szczególne wydarzenie, którego celem jest upamiętnienie ofiar Zbrodni Katyńskiej. W repertuarze znajdują się dzieła reżyserów polskich i zagranicznych, będące refleksją nie tylko nad Zbrodnią Katyńską, ale także nad innymi zbrodniami systemu komunistycznego. Emitowane produkcje odnoszą się do relacji świadków zbrodni, konstrukcji sowieckiego systemu terroru, ale również dramatów rodzin ofiar zbrodni. Projekcje filmowe odbędą się w kilkunastu miastach Polski. Inicjatywa ma charakter edukacyjny, a wstęp jest bezpłatny. Godziny poszczególnych seansów znajdziecie w ramce na dole strony.

Przegląd Echa Katynia, jak sama nazwa wskazuje, to nie tylko filmy o Zbrodni Katyńskiej. Filmów na ten temat w Polsce powstało wiele, zdecydowana większość w latach 90., kiedy po upadku systemu komunistycznego takie produkcje – już na szczęście bez oglądania się na cenzurę – mogły wreszcie powstawać. Wiele z nich zostało wyświetlonych na przeglądzie. Jednak ideą przeglądu jest także prezentowanie produkcji wychodzących poza sam Katyń. Należy pamiętać, że mord katyński nie był pierwszą zbrodnią reżimu stalinowskiego na Polakach. Przeprowadzona przez NKWD w latach 1937-38 „operacja polska” była zakrojona na znacznie większą skalę. Następstw Zbrodni Katyńskiej możemy doszukiwać się również w Polsce po zakończeniu II wojny światowej. Ofiarami systemu komunistycznego byli żołnierze podziemia niepodległościowego, a sposoby, jakimi posługiwali się ich oprawcy, często przypominały ten z Katynia.

Jako pierwszy zaprezentowany zostanie film „Polska szuka bohaterów”, Arkadiusza Gołę-biewskiego, który przedstawia proces poszukiwania ofiar terroru komunistycznego w Polsce. Postacią wokół, której toczy się narracja jest Danuta Siedzikówna „Inka”.

„Katyń - historia wciąż żywa”, to film zrealizowany przez vlogera Michała Patera, który w serwisie YouTube prowadzi kanał „Autostopem na koniec świata”. Inspiracją do realizacji filmu był odcinek, w którym Michał Pater udał się samotnie autostopem do Katynia. Film przybliża nie tylko samą Zbrodnię Katyńską, ale również procesy historyczne, które do niej doprowadziły. Nie zabraknie również tzw. ech Katynia, czyli wydarzeń i procesów, które miały miejsce po zbrodni, a trwały jeszcze przez wiele lat. „Katyń – historia wciąż żywa” to produkcja, która w sposób przejrzysty dla młodego widza ma pozwolić mu zrozumieć czym była zbrodnia katyńska i jak przez lata prawda o niej była zakłamywana.

Ostatni film, który zobaczymy w ramach przeglądu, czyli „Żona oficera”, to obraz zrealizowany przez Amerykanina polskiego pochodzenia, wnuka oficera zamordowanego w Twe-rze. Reżyser historię dziadka poznał dopiero po śmierci ojca w 2005 r. Piotr Uzarowicz pracuje w Los Angeles w branży filmowej; zainspirowany rodzinną historią postanowił zrobić film o zbrodni katyńskiej. Rozpoczął podróż w poszukiwaniu prawdy. Film zrealizowany w języku angielskim z polskimi napisami.

Przed Pomnikiem Golgoty Wschodu w Gdańsku uczczono 74. rocznicę ujawnienia zbrodni katyńskiej